Στα σκουπίδια η παιδεία μας

Τις τελευταίες εβδομάδες (ίσως και νωρίτερα) διαβάζω, βλέπω και αγανακτώ. Λόφοι τα σκουπίδια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σε ένα ίδρυμα που τότε, στα καλά χρονιά, είχε αναδειχτεί το καλύτερο Πανεπιστήμιο των Βαλκανίων. Φέτος πιθανώς θα διεκδικήσει το βραβείο για το πιο βρώμικο Πανεπιστήμιο του κόσμου. 

Γιατί παράγινε το κακό; Επειδή όλοι έχουν δίκαιο. Και οι εργολαβικοί που φωνάζουν για τις δουλειές τους και τα χρήματα τους και οι φοιτητές που δεν θέλουν να πηγαίνουν σε επικίνδυνες για την υγεία τους σχολές και η Πρυτανεία που δεν (;) έχει χρήματα. Όλοι έχουν δίκαιο. Και δικαίωμα να διαμαρτυρηθούν. Όπως όλοι μας. Αλλά όχι εις βάρος της υγείας των παιδιών και τελικά όλης της πόλης. 

Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι στην Ελλάδα του 2012, που πολλά χρόνια πριν (αλλά δυστυχώς μόνο τότε) έδωσε τα φώτα του πολιτισμού σε όλο τον κόσμο αφήνουμε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα να θυμίζει χωματερή. Αυτή είναι η εικόνα της Παιδείας μας; Αυτή είναι η εικόνα του πολιτισμού μας, που τόσο κομπάζουμε για αυτόν; 

Δεν μπορώ να διανοηθώ επίσης ότι ενώ υπάρχουν φοιτητές που αψηφούν τον κίνδυνο των μολύνσεων και βοηθάνε να καθαριστούν εν μέρει οι σχολές βγαίνουν διάφοροι κομματικοί (εν προκειμένω του ΚΚΕ) και μιλάνε για απεργοσπάστες και μαϊμού - εθελοντές. Σας διαβεβαιώ ότι μόνο μαϊμού δεν ήταν. Φοιτητές ήταν που το πνευματικό τους επίπεδο είναι πολύ, τελικά, για τα ελληνικά δεδομένα. Παιδιά που έχουν μάθει να ζουν με αξιοπρέπεια. Που όπως μας λένε "δεν μπορούμε να αφήσουμε το σπίτι μας βρώμικο". 

Εχθές μπήκαν τα ΜΑΤ στο ΑΠΘ για να λήξουν την κατάληψη των εργολαβικών. Από στιγμή σε στιγμή περιμένω τα πρώτα δάκρυα για το "καταπατημένο" πανεπιστημιακό άσυλο. Μόνο που το άσυλο, όπως πολύ σωστά επεσήμανε η Ελένη Γλύκατζη - Αρβελέρ σε συνέντευξη της είναι πνευματικό. Είναι για να μεταδίδονται ελεύθερα οι ιδέες και οι σκέψεις. Και όχι για να μεταδίδονται μολυσματικές ασθένειες. 

Ό,τι λάμπει

Ένας μήνας έμεινε για να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα. Την πιο χαρούμενη εποχή του χρόνου, όπως την είχαμε συνηθίσει από τα παιδικά μας χρόνια. 

Τα καταστήματα και οι πόλεις ετοιμάζονται. Φοράνε τα γιορτινά τους, στολίζονται, όχι τόσο για να υποδεχτούν το πνεύμα των γιορτών αλλά για να προσπαθήσουν να αλλάξουν την ψυχολογία μας, που δυστυχώς έχει πέσει στα τάρταρα. 

Στα Ν. Μουδανιά ο εμπορικός σύλλογος ζήτησε από το δήμο να στολίσει την πόλη για να αλλάξει το κλίμα. Στήθηκαν τα στολίδια, τα οποία ακόμη δεν άναψαν (μην πληρώνουμε από τώρα τη ΔΕΗ), ορισμένα σπίτια στολίστηκαν, το κλίμα όμως δεν βλέπω να αλλάζει. Και πώς να αλλάξει. Όταν το 25% του ενεργού πληθυσμού είναι άνεργο, οπότε τα Χριστούγεννα μάλλον μελαγχολία θα τους φέρουν, και όταν δημόσιοι υπάλληλοι και συνταξιούχοι ξέρουν ότι το φετινό δώρο είναι το τελευταίο μάλλον και σε αυτούς μελαγχολία θα φέρουν οι γιορτές και όχι χαρά και διάθεση για προσφορά. Ακόμη και σε αυτούς που δουλεύουν, όπως εμείς, όταν κάνουν να σε πληρώσουν 2 και 3 μήνες και ξέρεις ότι μες στα Χριστούγεννα θα πάρεις μόνο το δώρο και, όπως κάθε χρόνο αυτό θα είναι να καλύψει τις μηνιαίες ανάγκες, τότε και φέτος αποχαιρετάμε τα ψώνια. 

Ή ακόμη και στη Θεσσαλονίκη. Με ποια διάθεση να κατέβεις στο κέντρο όταν στα πεζοδρόμια βρίσκονται  λόφοι σκουπιδιών, που μυρίζουν και που εγκυμονούν κινδύνους για την υγείας μας. Τι θα κάνουμε; Θα τους πασπαλίσουμε με Χριστουγεννιάτικη χρυσόσκονη για να αλλάξουν όψη; 

Δυστυχώς τα Χριστούγεννα με τη μορφή που τα ξέραμε μέχρι σήμερα χάθηκαν. Δύσκολα θα δούμε ουρές στα μαγαζιά και κόσμο να ψωνίζει με διάθεση. Όπως και πέρσι, όλοι θα μετράνε και το τελευταίο ευρώ και θα περιοριστούν στα απολύτως απαραίτητα, αναπολώντας με νοσταλγία το παρελθόν και τις ημέρες των πλούσιων ρεβεγιόν. 

Που ήταν αταξίδευτο

Μετά από πολλά χρόνια χθες ήρθε ξανά στο νου μου το παλιό παιδικό τραγουδάκι "Ήταν ένα μικρό καράβι". Πώς έγινε αυτό; Ήμουν με μια φίλη για καφέ και η συζήτηση πήγε στους ανθρώπους που δεν έχουν ενδιαφέροντα, που δεν βλέπουν τίποτα άλλο από τον μικρόκοσμό τους και που δεν "καίγονται" να γνωρίζουν κάτι νέο, είτε μέσα από ταξίδια είτε μέσα από βιβλία είτε μέσα από τις τέχνες, είτε, είτε...

Η φίλη λοιπόν θυμήθηκε πως, χρόνια πριν, όταν ήταν τριών ή τεσσάρων χρονών και τραγουδούσε το "Ήταν ένα μικρό καράβι" ρώτησε τη γιαγιά της, η οποία σημειωτέον ήταν δασκάλα και από τις λίγες μορφωμένες γυναίκες της εποχής της, τι σημαίνει "αταξίδευτο". Η γιαγιά απάντησε "αμόρφωτο". Και είχε απόλυτο δίκαιο. Αυτό σημαίνει ουσιαστικά "αταξίδευτο". Θυμηθείτε το τραγουδάκι και κάντε παραλληλισμούς με το σήμερα. Με αυτά που βιώνουμε όλοι στην καθημερινότητα μας, στις δουλειές μας, στην προσωπική μας ζωή ακόμα και στην ίδια τη χώρα. 

Όταν είσαι "ένα μικρό καράβι" που δεν έχεις κάνει και πολλά στη ζωή σου είναι φυσικό όταν ξεκινάς "ένα μακρύ ταξίδι μέσα εις τη Μεσόγειο" σε πολύ λίγο χρόνο να "τελειώσουν όλες οι τροφές". Και τότε φυσικά πρέπει να δούμε "ποιος θα φαγωθεί", με ότι συνεπάγεται αυτό για τις σχέσεις και το χαρακτήρα μας.

Τι μου είπε ο Ιρλανδός

Το καλό του να παρακολουθείς πανευρωπαϊκά συνέδρια είναι ότι συναντάς ανθρώπους από όλη την Ευρώπη και έχεις την ευκαιρία, συζητώντας μαζί τους, να καταλάβεις τα δικά τους προβλήματα αλλά να δεις και με εντελώς άλλη ματιά τα δικά σου ή της χώρας σου. 

Στην Κύπρο, όπου βρέθηκα πρόσφατα, για το συνέδριο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, έτυχε να καθίσω στο ίδιο τραπέζι με δύο Ιρλανδούς. Ας μην ξεχνάμε ότι η Ιρλανδία είναι η πρώτη διδάξασα του μηχανισμού στήριξης. 

Αφού ανταλλάξαμε αβρότητες για τις δύο χώρες, τα ουίσκια της μιας, τα κρασιά της άλλης φτάσαμε και στο χρέος. 

Τι μου είπε λοιπόν ο Ιρλανδός και πιστεύω ότι αυτό συνοψίζει τη γενικότερη άποψη των Ευρωπαίων. 

"Αφού έχετε φταίξει, γιατί αρνείστε να πληρώσετε;". Και συνέχισε "και εμείς φταίξαμε, παίρναμε δάνεια, μεγάλα αυτοκίνητα, κάναμε σπατάλες ενώ δεν είχαμε τα χρήματα. Και πληρώσαμε. Καταλάβαμε το λάθος μας και πληρώσαμε. Εσείς γιατί διαμαρτύρεστε;"

Αυτή λοιπόν η άποψη κυριαρχεί έξω. Αφού βάλαμε το χέρι στο μέλι γιατί τώρα στις δυσκολίες διαμαρτυρόμαστε. Αφού για να μπεις στο δημόσιο έβαζες μέσο (και αυτό το επεσήμαναν οι Ιρλανδοί) και αφού δημιουργήσαμε έναν μεγάλο δημόσιο τομέα γιατί τώρα διαμαρτυρόμαστε για τις απολύσεις. Αφού παίρναμε ακόμη και διακοποδάνεια γιατί παραπονιόμαστε όταν μας παίρνουν οι τράπεζες 100 τηλέφωνα την ημέρα. 

Η διαφορά μας με την Ιρλανδία; Ότι εκεί αντιλήφθηκαν και οι πολιτικοί το λάθος τους. Εδώ όχι. 

Στο μόνο που δεν μου απάντησε ο Ιρλανδός ήταν στο εξής: Γιατί εγώ, που σπούδασα, που δεν έχω πιστωτικές, που δεν πήρα ποτέ δάνειο, που νοικιάζω ένα σπίτι που μπορώ να συντηρήσω να μένω απλήρωτοι για 4 και 5 μήνες από τη δουλειά μου επειδή κάποιοι άλλοι "τα έφαγαν". Και όχι μόνο εγώ αλλά και πολλοί άλλοι. Όμως αυτό δεν δημοσιοποιείται στην Ευρώπη...

Ο υπουργός σερβιρίστηκε μόνος του

Αυτές τις μέρες βρίσκομαι στην Κύπρο, για να συμμετάσχω σε ένα συνέδριο για το μέλλον των μικρομεσαίων επιχείρησεων. 

Ενδιαφέρον θέμα, επίκαιρο, αν αναλογιστεί κανείς ότι σε λίγο στην Ελλάδα θα ψάχνουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με το κιάλι. 

Σήμερα ωστόσο αυτό που μου έκανε εντύπωση δεν ήταν τόσο οι τοθετήσεις κατά τις συνεδρίες αλλά το γεύμα. Όχι επειδή περιελάμβανε γευστικά κυπριακά φαγητά αλλά επειδή μαζί με τους δημοσιογράφους και τους δεκάδες συνέδρους έφαγε και ο Υπουργός Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού, Νεοκλής Συλικιώτης. Θα μου πείτε σιγά το σπουδαίο. Το σπουδαίο είναι ότι σηκώθηκε και σερβιρίστηκε μόνος του. Ναι, όπως το ακούτε. Δεν περίμενε καμία ορδή σεφ να βρεθεί πάνω από το κεφάλι του και να του σερβίρουν ξεχωριστό φαγητό. Πήγε στον μπουφέ, διάλεξε ότι ήθελε και επέστρεψε στο τραπέζι του για να φάι. 

Και το πιο ωραίο; Αν αργούσε λίγο ακόμη στο γεύμα θα έμενε όρθιος ή θα μοιραζόταν το τραπέζι με τους "κοινούς θνητούς", κάτι που φυσικά αρνούνται να κάνουν οι δικοί μας πολιτικοί, από το δήμαρχο στο πιο μικρό χωριό μέχρι και τους Υπουργούς. 

Ένα μπράβο στον Υπουργό της Κύπρου λοιπόν, ο οποίος και σερβιρίστηκε μόνος του και χωρίς 30 παρατρεχάμενους και ασφαλίτες τριγυρνούσε στους χώρους του συνεδρίου και συνομιλούσε με όλο τον κόσμο και αποκάλεσε το τραπεζικό σύστημα ανεύθυνο επιρρίπτοντας του ευθύνες για την οικονομική κρίση.